Nawyk zaciskania zębów a choroby dziąseł: jakie są powiązania?

Bruksizm, czyli nawykowe zaciskanie lub zgrzytanie zębami, jest problemem, który dotyka coraz większą liczbę pacjentów na całym świecie. Choć najczęściej łączymy go z problemami stomatologicznymi, takimi jak ścieranie szkliwa czy ból w stawie skroniowo-żuchwowym, ma on również istotny wpływ na zdrowie dziąseł i przyzębia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej zjawisku bruksizmu, jego wpływowi na tkanki przyzębia oraz sposobom leczenia i profilaktyki.

Co to jest bruksizm i jakie są jego przyczyny?

Bruksizm to zaburzenie funkcjonalne polegające na nawykowym zaciskaniu zębów lub zgrzytaniu nimi, często występujące podczas snu (bruksizm nocny), ale również w ciągu dnia (bruksizm dzienny). Przyczyny bruksizmu mogą być wieloczynnikowe, a wśród najczęstszych wymienia się:

Stres i napięcie emocjonalne: Bruksizm jest często reakcją organizmu na przewlekły stres.

Zaburzenia okluzyjne: Niewłaściwe dopasowanie zgryzu może prowokować nadmierne napięcie mięśni żucia.

Choroby neurologiczne: Niektóre schorzenia, takie jak Parkinson czy padaczka, mogą zwiększać ryzyko bruksizmu.

Zaburzenia snu: Osoby cierpiące na bezdech senny lub zaburzenia rytmu snu częściej doświadczają bruksizmu.

Leki i substancje psychoaktywne: Używanie niektórych leków psychotropowych oraz substancji takich jak kofeina czy alkohol może nasilać zjawisko zaciskania zębów.

Wpływ bruksizmu na zdrowie dziąseł i przyzębia

Choć bruksizm najczęściej kojarzy się z uszkodzeniami szkliwa czy przeciążeniami stawu skroniowo-żuchwowego, jego wpływ na zdrowie dziąseł jest równie istotny. Oto kilka waznych mechanizmów, które łączą bruksizm z chorobami przyzębia:

1. Mikrouszkodzenia tkanek dziąseł

Podczas intensywnego zaciskania zębów wywierane jest nadmierne obciążenie na struktury przyzębia. Może to prowadzić do powstawania mikrouszkodzeń w tkankach dziąseł, które z czasem mogą sprzyjać rozwojowi stanu zapalnego.

2. Przeciążenia przyzębia

Nadmierne siły wywierane na zęby w wyniku bruksizmu mogą prowadzić do recesji dziąseł, czyli cofania się linii dziąseł, co odsłania korzenie zębów i zwiększa ryzyko nadwrażliwości oraz infekcji.

3. Wpływ na kieszonki przyzębne

Przewlekły nacisk może powodować pogłębianie kieszonek przyzębnych, co sprzyja gromadzeniu się płytki bakteryjnej i rozwijaniu się chorób przyzębia, takich jak paradontoza.

4. Osłabienie odporności tkanek

Bruksizm często współwystępuje ze stresem, który obniża zdolność organizmu do walki z infekcjami. W rezultacie tkanki przyzębia mogą być bardziej podatne na stany zapalne.

5. Ryzyko utraty zębów

Zaawansowane przypadki bruksizmu mogą prowadzić do osłabienia aparatu więzadłowego zębów, co zwiększa ryzyko ich rozchwiania i utraty.

Objawy wskazujące na bruksizm i problemy z przyzębiem

Pacjenci cierpiący na bruksizm mogą zgłaszać następujące objawy, które wskazują na potencjalne problemy z dziąsłami i przyzębiem:

  • Krwawienie dziąseł podczas szczotkowania lub nitkowania.
  • Ból lub dyskomfort w okolicy dziąseł.
  • Cofanie się linii dziąseł i odsłanianie korzeni zębów.
  • Nadwrażliwość na zimno, ciepło lub słodkie pokarmy.
  • Zauważalne ruchy zębów lub ich rozchwianie.

Diagnostyka i leczenie

Diagnostyka bruksizmu

Diagnoza bruksizmu często wymaga współpracy stomatologa, periodontologa oraz czasem specjalisty z zakresu zaburzeń snu. Podstawowe metody diagnostyczne to:

  • Badanie kliniczne: ocena stanu zębów, dziąseł oraz stawu skroniowo-żuchwowego.
  • Wywiad z pacjentem: omówienie objawów i potencjalnych czynników ryzyka.
  • Analiza zgryzu: ocena punktów kontaktu zębów i potencjalnych zaburzeń okluzyjnych.
  • Polisomnografia: badanie snu w przypadkach bruksizmu nocnego.

Leczenie bruksizmu i ochrona przyzębia

Leczenie bruksizmu i jego wpływu na dziąsła jest kompleksowe i może obejmować następujące metody:

Szyny relaksacyjne

Specjalistyczne nakładki ochronne noszone na noc, które chronią zęby przed ścieraniem i zmniejszają napięcie mięśniowe.

Terapia behawioralna

Techniki relaksacyjne i psychoterapia pomagająca redukować stres, który jest częstą przyczyną bruksizmu.

Farmakoterapia

W niektórych przypadkach lekarze mogą przepisać środki zwiększające jakość snu lub redukujące napięcie mięśniowe, takie jak miorelaksanty.

Korekta okluzji

W przypadku problemów zgryzowych może być konieczne leczenie ortodontyczne lub protetyczne.

Leczenie periodontologiczne

W przypadkach zaawansowanych zmian w dziąsłach periodontolog może wdrożyć leczenie takie jak skaling, kiretaż czy regeneracja przyzębia.

Profilaktyka

Aby zminimalizować ryzyko problemów z dziąsłami w wyniku bruksizmu, warto stosować się do poniższych zaleceń:

  • Regularne wizyty kontrolne u stomatologa i periodontologa.
  • Stosowanie odpowiedniej techniki szczotkowania i nici dentystycznych.
  • Redukcja stresu za pomocą relaksacji, medytacji lub aktywności fizycznej.
  • Unikanie nadmiernego spożycia kofeiny i alkoholu.
  • Wczesna diagnostyka i leczenie wad zgryzu.

Bruksizm to nie tylko problem stomatologiczny, ale również poważne zagrożenie dla zdrowia dziąseł i przyzębia. Przewlekłe przeciążenia wynikające z zaciskania zębów mogą prowadzić do mikrouszkodzeń, recesji dziąseł i pogłębiania kieszonek przyzębnych, co zwiększa ryzyko paradontozy. Nadrzędne jest szybkie rozpoznanie problemu oraz kompleksowe leczenie obejmujące ochronę zębów, redukcję stresu i profesjonalną opiekę stomatologiczną. Regularne wizyty kontrolne oraz świadomość znaczenia zdrowia dziąseł są niezwykle ważne dla utrzymania zdrowego i pięknego uśmiechu.

Skontaktuj się

z Gabinetem IMPLANT-Art, Warszawa Mokotów

Adres Gabinetu

Implant-Art Piotr Stępień

ul.Puławska 228, lok. uż. 11
02-670 Warszawa Mokotów

Kontakt

Godziny Pracy

Pn - Pt: 9.00 - 20.00
Sob: 9.00 - 14.00

Dojazd

  • samochodem - od ul. Wita Stwosza
  • metrem - stacja Metro Wilanowska
  • tramwajem - przystanek Niedźwiedzia, linie nr 4 i 10
  • autobusem - przystanek Dworzec Południowy, Al. Lotników; linie: 117, 141, 193, 401, 505, 108, 139, 165

Nasza strona korzysta z plików cookies. Szczegóły w dokumencie: Polityka prywatności (RODO)